ยามศึกร่วมรบ ยามสงบทำไร่ไถนา

คนไทยทั้งแผ่นดินที่ได้เรียนประวัติศาสตร์ไทยต้องรู้ว่าควายไทยมีคุณต่อคนไทยอย่างไร ทบทวนให้ฟังอีกครั้งยังได้นะ นายจันหนวดเขี้ยวไหงละ ขี่ควายไทย ตัวใหญ่ๆ อ้วนๆ นี่แหละเข้าโรมรันกับพม่าข้าศึกสมัยก่อนเสียกรุงครั้งที่2 พ.ศ.2310 ทั้งคนและควายฝากชื่อไว้เป็นประวัติศาสตร์ของแผ่นดิน ในฐานะนักรบบางระจัน
คนเลี้ยงควายทุกคนพูดเหมือนกันว่า ควายเป็นสัตว์ฉลาด ซื่อสัตย์ อดทน เป็นเพื่อนมนุษย์มายาวนานแต่คนไม่เคยเลี้ยงควายเข้าใจว่าควายโง่ มักด่าคนโง่ว่า “โง่เหมือนควาย”
ผู้เขียนได้ไปศึกษาเรียนรู้จากโรงเรียนสอนควายให้ทำนา ณ โรงเรียนกาสรกสิวิทย์ อยู่ที่อำเภอเมือง จังหวัดสระแก้ว ครูสอนควายให้ไถนาหลักสูตร 3 วัน ควายก็ไถนาได้แล้ว ครูสอนคนให้ใช้ควายไถนา สอนตั้งสิบกว่าวันกว่าจะได้ ช่างเถอะ คนกับควายผูกพันกันมานานก็แล้วกัน ควายที่เห็น อยู่ที่ตลาดน้ำอโยธยา สถานที่ท่องเที่ยวแห่งใหม่ของจังหวัดพระนครศรีอยุธยา