ทำด้วยความรักผู้คนประจักษ์จึงยกย่อง

อำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี เป็นอำเภอที่มีเขตติดต่อกับประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว มีด่านชายแดนคือด่านช่องเม็ก หลายปีมาแล้วที่ครูชูชาติ วารปรีดี มาอยู่ มาอาศัยที่บ้านหนองชาด อำเภอสิรินธร ได้ทำกิจกรรมหนึ่งคือการเลี้ยงม้าพันธุ์พื้นบ้าน ทำด้วยความรัก ทำด้วยความสงสาร โดยคาดหวังแต่เพียงว่าการเลี้ยงม้าพันธุ์พื้นบ้านอาจทำให้ม้าสัตว์พาหนะ สัตว์ร่วมกู้ชาติยังคงอยู่คู่ประเทศ ไม่ถูกฆ่าเพื่อนำไปเป็นอาหารจนหมดสิ้น เมื่อเลี้ยงก็รักม้า จำนวนม้าก็เพิ่มมากขึ้น จึงชักชวนคนในชุมชนมาร่วมกันเลี้ยง เพื่อการอนุรักษ์จนเกิดเป็นชมรมอนุรักษ์ม้าพันธุ์พื้นบ้านอำเภอสิรินธร เกิดเป็นชมรมเกิดกิจกรรมการเรียนรู้วิถีชีวิตชุมชน การขี่ม้านันทนาการ สู่กิจกรรมอาชาบำบัดเด็กผิดปกติทางกล้ามเนื้อและสติปัญญา ความเป็นครูคือผู้ให้ ทำให้ครูชูชาติและครอบครัวรวมทั้งกลุ่มชมรมทำกิจกรรมทุกอย่างด้วยความรักความสนุกและใส่ใจในการบำบัดเด็กผิดปกติด้วยความเมตตาเสมอมา
สิ่งที่ครูชูชาติทำ มีผู้คนมากมายบอกเล่าเรื่องราว ปากต่อปาก สื่อต่อสื่อ เวลากว่า 20 ปี บัดนี้ผู้คนเห็นคุณค่าจึงประกาศยกย่องชมรมอนุรักษ์ม้าพันธุ์พื้นบ้านอำเภอสิรินธร เป็นแหล่งท่องเที่ยวเพื่อการเรียนรู้ ด้วยรางวัลอันทรงเกียรติ คือรางวัลกินรีดีเด่น ครูชูชาติกล่าวตอนหนึ่งว่า “เป็นความภาคภูมิใจของชมรมที่ได้รับรางวัล ไม่ได้คิดอะไรมากมันเริ่มต้นจากความรัก ผู้คนประจักษ์ จึงให้การยกย่อง ชมรมยังคงต้องทำอะไรอีกมากเพื่อสังคม เพื่อสมดุลธรรมชาติเพื่อประเทศของเรา”

ถนนทอตะวัน

ถนนหมายเลข 33 มีชื่อว่า ถนนสุวรรณศร เป็นถนนที่เริ่มต้นจากถนนพหลโยธิน บริเวณบ้านหินกอง อำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี มุ่งสู่ทิศตะวันออกผ่านจังหวัดนครนายก ปราจีนบุรี ไปสิ้นสุดที่อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว ระยะทางประมาณ 200 กิโลเมตร ผู้คนที่เดินทางโดยใช้ถนนสายนี้ ย่อมสัมผัสกับความต่างจากการเดินทางถนนสายอื่น คือเช้าของการเดินทางเป็นการเดินทางทอตะวัน พระอาทิตย์สาดแสงเข้าหาเราตลอดเวลา ทำให้เกิดความรู้สึกสองแบบ คือรู้สึกว่ามันเป็นอุปสรรคทำให้ขับรถได้ยาก มีแนวโน้มที่เกิดอันตรายได้ง่าย อีกความรู้สึกหนึ่งคือเดินทางบนถนนสายนี้มันเป็นโอกาสแสงแดดกระตุ้นให้ร่างกายตื่นตัวเป็นเช้าที่สดชื่น ชีวิตมีความหวังมีความฝันเพื่อสู้กับการดำเนินไปตามวิถี
ในตอนบ่ายถึงเย็นค่ำหากเดินทางกลับ ถนนสายนี้ก็ยังเป็นถนนทอตะวันอยู่เช่นเดิม คือทอตะวันทิศตะวันตก ความรู้สึกยังเป็นเหมือนเดิม แสงตะวันเป็นอุปสรรคต่อการขับรถจากความอ่อนล้าของร่างกายการขับจึงต้องระมัดระวัง อีกความรู้สึกหนึ่งคือโอกาสของการได้กลับบ้านได้พักผ่อนเหมือนนกที่บินกลับรังยามเย็นค่ำสนธยา

สมดุลธรรมชาติเท่านั้นที่กู้วิกฤตโลกได้

สิ่งมีชีวิตต่างอยู่บนโลกของเรามานับเวลาเป็นล้านปี การกินอยู่ การดำรงชีวิตล้วนอาศัยทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติทั้งสิ้น ภารกิจในการดำเนินชีวิตจึงปรับตัว ปรับสมดุลของตัวมันเองตลอดเวลา การเปลี่ยนแปลงใด ๆ เช่น การย่อยสลาย การคืนสู่ธรรมชาติเกิดขึ้นได้ในเวลาสั้น เพราะธรรมชาติมีทั้ง แสงแดด ลม ฝน ความชื้น เห็ด รา ปลวก เป็นตัวย่อยสลาย มีมด แมลง สัตว์ กัดแทะกินซากทุกอย่าง ความสมดุลจึงคืนสู่ธรรมชาติ
ถึงช่วงเวลาหนึ่งสัตว์มนุษย์ครองโลก ครอบคลุมไปทั่วกว่า 7,000 ล้านคน แม้ผลการสืบค้นทางวิทยาศาสตร์ สรุปว่า สัตว์มนุษย์ทั่วโลกมาจากสายพันธุ์เดียวกันโดยเริ่มอพยพจาก แอฟริกา เมื่อประมาณ 70,000 ปี มาเป็นมนุษย์ปัจจุบัน (สืบค้นจากยีน gene) แต่มนุษย์ไม่สนใจความเป็นพี่น้องยังคงฆ่าฟันกันไปทั่วโลก และยังทำสิ่งที่ฝืนธรรมชาติ คือ สร้างสิ่งที่ย่อยสลายช้า ย่อยสลายไม่ได้ ให้เกิดขึ้นบนโลกเราอย่างต่อเนื่อง “ขยะที่ไม่ย่อยสลายนี่แหละจะเป็นตัวทำลายโลกใบนี้ในอนาคต”
อนิจจา ช้าง กระทิง อยู่ในป่ากินอาหารจากป่า กินไป ขี้ไป ปลูกป่าทดแทน สร้างความสมดุลให้ธรรมชาติ มนุษย์ถือว่าตัวเองเป็นสัตว์ประเสริฐ มีสมอง มีสติปัญญากลับทำลายสมดุลธรรมชาติ ใครกันแน่ที่รักโลกใบนี้

ตัวแลน หรือ ตะกวด คือตัวเดียวกัน

เมื่อคืนฝนตกหนักที่อุทยานแห่งชาติปางสีดา เกือบเพลแล้ว บนถนนลูกรังยังชื้นอยู่ ไม่ได้ขึ้นไปที่จุดชมวิว 5-6 เดือน ใกล้สิ้นเดือนกันยายนฝนก็ใกล้หมด งบประมาณหมดแล้วบริหารได้เป็นไปตามประสงค์ ตัดสินใจไปศึกษาธรรมชาติสัก 2-3 ชั่วโมง ผลไม่ผิดหวังสัตว์ตัวแรกที่พบนอนผึ่งแดดอยู่ อ้าวตัวนี้มันอะไรกันแน่ ตะกวด หรือ แลน หรือ เหี้ย ตอบไม่ได้ ถ่ายรูปไปก่อน ถ่ายรูปธรรมชาติไปด้วย
กลับมาสืบค้นข้อมูล ต่อไปเมื่อเจอกันอีกไม่พลาดแล้ว ข้อมูลจาก http://wikipedia.org/ เรื่อง ตัวแลนหรือตะกวด บอกลักษณะที่สังเกตได้ง่ายที่สุดคือ สีค่อนข้างอ่อนเป็นสีน้ำตาลปนเทา ตัวยาวประมาณ 150 เซนติเมตร ตั้งแต่หัวถึงปลายหาง ไม่ชอบอยู่ใกล้น้ำ ชอบปีนต้นไม้และชอบอยู่ในป่าโปร่ง หากินตามพื้นดินและสำคัญที่สุด รูจมูกมีลักษณะเรียวอยู่ใกล้ตา มากกว่าใกล้ปาก
ชื่อสามัญ ตัวแลนหรือตะกวด คือ Tree monitor มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Varanus bengalensis bengalensis Daudin, ค.ศ.1802

good bye / ซาโยนาระ / ลาก่อน เพื่อนที่แสนดี

“ไม่มีงานเลี้ยงใดที่ไม่เลิกลา” เป็นคำกล่าวที่แสดงถึงความสุขและความทุกข์อยู่ในคำกล่าวประโยคนี้ เมื่อเดือนกันยายน 2552 ที่ผ่านมา ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาสระแก้ว ได้รับความอนุเคราะห์ช่วยเหลือจาก JICA (Japan International Cooperation Agency) ส่งอาสาสมัครอาวุโสจากประเทศญี่ปุ่น คือคุณ Noriaki Manabe มาร่วมงานกับศูนย์วิทยาศาสตร์ คุณ Manabe พาภรรยาคือคุณ Kazumi manabe มาด้วย ศูนย์วิทยาศาสตร์จึงเหมือนกับได้อาสาสมัครอาวุโสถึงสองท่านมาช่วยงาน วันเวลาแห่งมิตรภาพและความช่วยเหลือช่างผ่านไปรวดเร็วนัก นับถึงวันนี้เป็นเวลาหนึ่งปีเต็มแล้ว
ในวันที่ 26 กันยายน 2553 คนไทยกับคนญี่ปุ่นที่เชื่อมสายใยผูกพัน รักกัน เคยทำงานด้วยกัน รับประทานอาหารเที่ยงด้วยกัน ไปศึกษาเรียนรู้ธรรมชาติ ดูนก ดูผีเสื้อ ถ่ายรูปผีเสื้อ เดินป่าศึกษาธรรมชาติด้วยกัน ไปจัดแสดงนิทรรศการด้วยกัน ไปพับกระดาษ ไปเป่าฟองสบู่ลูกกลม ๆ ยาวๆ เหมือนไส้กรอกและอีกจิปาถะ ต้องจากกันแล้ว รู้สึกใจหาย เราต่างก็รู้กันด้วยใจว่า เราต่างให้สิ่งที่ดีทีสุดแก่กัน ให้ความรัก ให้ความห่วงใย ให้มิตรภาพความจริงใจซึ่งกันและกัน
การจากกันในวันนี้คงไม่ใช่ good bye / ซาโยนาระ / ลาก่อน แต่เป็นการจากกันเพื่อพบกันอีกครั้งหรือหลายครั้งดังคำว่า See you again / แล้วพบกันอีกนะ คุณ Noriaki - Kazumi Manabe เพื่อนที่แสนดี

ภาพที่ชอบที่สุด

ภาพภาพหนึ่งสื่อความหมาย แสดงอารมณ์ เล่าเรื่องราว บอกเหตุการณ์ พยากรณ์อนาคต รวมถึงร่องรอยความเป็นมาในอดีต รายละเอียดอาจมาจากภาพเพียงภาพเดียว
ดังเช่นภาพที่ชอบที่สุดภาพนี้ ได้สื่อถึงการเดินทางของชีวิตเมื่อต้องคัดท้ายนาวา พาไปไหน ถึงเป้าหมายหรือไม่ มีความมุ่งมั่นเพียงไร ทั้งนาวาชีวิต นาวาองค์กรของงานในหน้าที่ ต้องยิ้มสู้เมื่อพบเจออุปสรรค มีผู้คนมากมายที่เกี่ยวข้องกับการเดินทาง เขาควรมีความสุขได้อย่างไร การเป็นผู้คัดท้ายนาวาแน่นอนที่สุด ต้องสั่งสมประสบการณ์มาอย่างโชกโชน เพราะเรือต้องผ่านเกาะแก่งโขดหินผา ต้องแสดงความมั่นใจให้ทุกคนในนาวาเชื่อว่าเราสามารถผ่านอุปสรรคได้ ขอให้มั่นใจ ทุกการเคลื่อนไหวผ่านวันเวลา เป็นชั่วโมง เป็นนาที เป็นวินาทีสุดท้ายการเดินทางก็สิ้นสุด...
สุชาติ มาลากรรณ์ บันทึกภาพเหตุการณ์กลางลำน้ำพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร

ผีเสื้อถุงทองป่าสูงที่สวนประดู่ป่า

เป็นเวลากว่า 12 ปี แล้วที่ไม้ป่า ผลไม้ ดอกไม้ชนิดต่าง ๆ เติบโตขึ้นในสวนประดู่ป่า ต้นไม้ป่า มีประดู่ป่า พะยูง สัก ตะแบก กันเกรา ตะเคียนทอง ผลไม้มี มะม่วงแก้ว มะยงชิด ของคน หว้า ตะขบ มะเม่า พริกขี้หนู เชอรี่ ของนก นอกจากนี้ ยังมีไม้ดอก เช่น ขิงแดง ลีลาวดีหลากสีหลายสายพันธุ์ พู่นายพล ที่สำคัญคือเจ้าดอกสีส้มที่ชื่อคลอเดียร์ ซึ่งดึงดูดนกกินปลีอกเหลือง และผีเสื้อถุงทองป่าสูงมาให้เห็น
เย็นวันนี้ (11 กันยายน) หลังจากฝนหยุดตกแดดออกอ่อน ๆ ผีเสื้อแสนสวยตัวหนึ่งบินอยู่ในดงดอกไม้เป็นผีเสื้อถุงทองป่าสูง น่าประหลาดใจมาก ทำไมพบเห็นผีเสื้อถุงทองป่าสูงที่สวนประดู่ป่าได้ ถ่ายภาพได้นำไปเปรียบเทียบกับภาพคู่มือดูผีเสื้อปางสีดาของอาจารย์สินธุยศ จันทรสาขา ก็ถูกต้อง ข้อมูลของผีเสื้อถุงทองป่าสูงที่อุทยานแห่งชาติปางสีดา สามารถพบได้ในช่วงเดือนมกราคม กุมพาพันธ์ สร้างความสงสัยมากขึ้นทำไมถึงพบผีเสื้อถุงทองป่าสูง ซึ่งผีเสื้อชนิดนี้เป็นสัตว์ป่าคุ้มครองได้ในพื้นที่ ที่ไกลจากป่าและต่างช่วงเวลาที่เคยพบ
อย่างไรก็ตามนับเป็นความสวยงามของธรรมชาติที่ประทานผีเสื้อแสนสวยเป็นของขวัญในวันประวัติศาสตร์เหตุการณ์ตึกถล่มจากเครื่องบินชนของสหรัฐอเมริกา
ผีเสื้อถุงทองป่าสูงเป็นผีเสื้อวงศ์ผีเสื้อหางติ่งมีขนาดใหญ่อาจถึง 170 มิลลิเมตร มีชื่อสามัญว่า Common Birdwing ชื่อวิทยาศาสตร์ Troides Helena ชอบบินสูงในระดับ 3-4 เมตร ดูดน้ำหวานจากเกสรดอกไม้ คืนที่ 11 กันยายน ดาวศุกร์และดวงจันทร์มาอยู่ใกล้กันทางทิศตะวันตกมุมเงย 15 องศาคล้ายสัญลักษณ์ ของชาวมุสลิม

Art and Science

“ศาสตร์” ทั้งหลายที่มนุษย์นำมาใช้ “ศาสตร์” นั้น ล้วนแล้วแต่บูรณาการทั้งสิ้น ยังไม่เคยปรากฏ “ศาสตร์” อิสระหนึ่งเดียวให้เห็น นี่คงเป็นความสวยงามของธรรมชาติที่ฝากไว้ให้มนุษย์รู้ถึงความเกี่ยวพันเชื่อมโยงซึ่งกันและกันของสรรพสิ่ง

ซากชีวิต...ร่องรอยและการซ่อมแซม

เมื่อด้วงเจาะต้นไม้... หนึ่งเพื่อดำรงเผ่าพันธุ์... อีกหนึ่งเป็นบาดแผลและร่องรอย
เวลาผ่านไป.. หนึ่งชีวิตเกิดทิ้งคราบไว้ ....อีกหนึ่งซ่อมแซมบาดแผลและร่องรอย
อยู่กันไปเพราะมันต้องเกาะเกี่ยวผูกพันกัน พึ่งพากันบ้าง เบียดบังกันบ้าง ไม่ถึงกับทำลายกัน.....โลกก็ยังน่าอยู่

ครบขวบปีของสายน้ำ

อีกไม่กี่วัน “สายน้ำ” จะครบขวบปีแล้ว คุณตาได้รับรู้พัฒนาการของหนูจากคุณแม่ของหนูทุกครั้งที่คุณแม่มีภารกิจเดินทางไปราชการพร้อมกับคุณตา คุณแม่หนูเล่าถึงหนูตะแคงอย่างไร คว่ำอย่างไร นั่งแล้วล้มอย่างไร คลานอย่างไร เดินปนวิ่งอย่างไร โกรธทำท่าทางอย่างไรและรับโทรศัพท์อย่างไร คุณตาต้องขอโทษที่เบียดบังเวลาครอบครัวของหนู คุณพ่อของหนู เมื่อคุณแม่ต้องไปทำหน้าที่ ที่คุณแม่หนูรับผิดชอบ คุณตาขอบอกหนูว่าคุณแม่ของหนูเป็นบุคลากรที่มีคุณภาพดีเยี่ยมคนหนึ่งที่คุณตาเก็บไว้ในความทรงจำ หนูจงภูมิใจที่มีคุณแม่ที่ใส่ใจรับผิดชอบและทำงานให้มีคุณภาพสูงสุดเท่าที่ความสามารถของตนจะทำได้
29 กันยายน เป็นวันคล้ายวันเกิดหนูครบขวบปี คุณตาขออนุญาต คุณพ่อ คุณแม่ ของหนูที่จะให้ของขวัญในวาระครบขวบปีของหนู ด้วยเค้ก( Cake) ยี่ห้อ เอส แอนด์ พี ที่คุณตาพอหาได้และอร่อยที่สุด ให้ “สายน้ำ” ขยำ ป้ายให้เลอะเทอะทั่วทั้งหน้าและคุณตาขออวยพรให้สายน้ำเติบโตมีสุขภาพร่างกายแข็งแรงไม่เจ็บไข้ได้ป่วย มีสติปัญญาเป็นเลิศ เป็นเด็กดี มีคุณธรรม กตัญญู รักพ่อ แม่ ปู่ ย่า ตายาย พี่น้อง เมื่อหนูโตขึ้นหนูจะได้เป็นคนดีที่ดูแล ประเทศชาติของหนูนะ “สายน้ำ”

กาแฟเพื่อนกัน

    ยามซึมเซา เหงาเงียบ เสียบน้ำร้อน

กาแฟผ่อน พักคิด จิตกวัดแกว่ง

กระชุ่มช่วย สบายเบา พอมีแรง

รอพบแสง รุ่งอรุณ เพื่ออุ่นกาย

เพราะกาแฟ พาผ่าน งานยุ่งหนัก

กาแฟรัก รักกาแฟ แก้กระหาย

กาแฟเพื่อน เพื่อนกาแฟ ไม่เดียวดาย

กาแฟคลาย งานหนักเบา ความเหงาเอย.

ใต้ร่มเงาต้นมะหาด

เวลาใกล้เที่ยงของวันที่ 31 สิงหาคม คณะของเรา ประกอบด้วย เลขาธิการ กศน.และผู้บริหาร กศน.ในพื้นที่ ยืนอยู่ใต้ร่มไม้ใหญ่เพื่อเตรียมรอรับเสด็จ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จเปิดโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนของจังหวัดสระแก้ว
ช่วงหนึ่งท่านเลขาฯ มองขึ้นไปบนต้นไม้ที่ยืนอยู่ พูดขึ้นว่าต้นอะไรร่มดีจัง ผู้เขียนมองเห็นใบและผลอยู่สูง ๆ ตอบท่านไปว่า คล้ายต้นกระท้อนป่า เพื่อน ๆ ที่ยืนอยู่ด้านหลังกระซิบบอกต้นมะหาดมีป้ายบอกไว้ระบุรายละเอียดด้วย รอดตัวไปมีเพื่อนดีก็อย่างนี้แหละ
มะหาด เป็นต้นไม้ยืนต้นที่มีถิ่นกำเนิดในแถบเอเชียใต้ ซึ่งหมายถึงบริเวณบ้านเราลงไปถึงประเทศมาเลเซีย ต้นมะหาดเป็นต้นไม้ประจำจังหวัดกาฬสินธุ์ เป็นไม้เนื้อแข็งใช้ทำเสาบ้าน ลูกระนาด หมอนรางรถไฟ ผลรับประทานได้ รากมีสรรพคุณเป็นสมุนไพร มะหาดมีชื่ออื่น ๆ เช่น หาดหนุน ปวกหาด หาด กาแย ตะแป ตะแปง
มะหาดในภาพเป็นต้นมะหาดขนาดใหญ่อาจมีขนาดสองคนโอบ อายุต้องไม่น้อยกว่า 100 ปี ต้นไม้ใหญ่ให้คุณค่ามากมายต่อสิ่งมีชีวิต ทั้งเป็นอาหารเป็นที่อยู่อาศัย รวมทั้งความร่มเย็นชื่นใจคลายร้อนและอาจเป็นประเด็นของการสนทนาได้เหมือนกันนะ

เป็ดแดงเลือกสวนประดู่ป่าเป็นเรือนรัก

เป็ดแดงเป็นนกเป็ดน้ำชนิดหนึ่งที่พบได้ทั่วทุกภาคของประเทศไทย เราจึงคุ้นเคยกับนกเป็ดน้ำชนิดนี้และคิดว่าเป็ดแดงเป็นนกประจำถิ่น ความจริงแล้วเป็ดแดงเป็นทั้งนกประจำถิ่นและนกอพยพ
ในหลายปีที่ผ่านมาเป็ดแดงมาหากิน มาอยู่อาศัยที่สวนประดู่ป่าทั้งกลางวัน กลางคืน คนกับนกจึงพบเห็นกันเสมอ ๆ เกิดความคุ้นเคย จนทำให้นกเป็ดแดงคู่หนึ่ง ตัดสินใจเลือกต้นไม้ใกล้สระน้ำบริเวณสระต้นหว้าเป็นเรือนรัก ทำรังฟักไข่บนต้นไม้สูงประมาณ 3 เมตร เมื่อลูกน้อยเป็นลูกเป็ดสีดำที่แข็งแรงแล้ว ลูกเป็ดแดงจึงหล่นตัวลงสู่สระน้ำ แม่และพ่อเป็ดแดงตามลงมาและพาลูกน้อยออกหากินที่สระน้ำและทุ่งนาบริเวณนั้น พ่อแม่เป็ดแดงรักลูก เลี้ยงลูกได้ดีมาก ช่วงเวลาเลี้ยงลูกพ่อแม่เป็ดแดงไม่ยอมห่างจากลูกน้อยเลย
ทุกคนที่อาศัยอยู่ที่สวนประดู่ป่าต่างรับครอบครัวของเป็ดแดงและลูกน้อยเป็นส่วนหนึ่งของสวนด้วยความเต็มใจ เพราะทุกสรรพชีวิตต่างอาศัยและพึ่งพากันโลกนี้จึงสวยงามและสงบสุขได้

"ต้นเกด" ที่อุทยานแห่งชาติหาดวนกร

อุทยานแห่งชาติหาดวนกร เป็นอุทยานทางทะเลที่จัดว่ารักษาความสะอาดได้ดีมากแห่งหนึ่ง หาดทรายทอดยาวดูสะอาดตา ต้นสนที่อยู่ริมหาดมีขนาดใหญ่ หลายต้นมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางเกิน 50 เซนติเมตร หาดวนกรอยู่ห่างจากอุทยานวิทยาศาสตร์พระจอมเกล้า ณ หว้ากอไปประมาณ 20 กิโลเมตร แหล่งเรียนรู้ที่เรียกอุทยานแห่งชาติมักจะมีความโดดเด่นเฉพาะ เช่นอุทยานแห่งนี้ มีหาดทรายสะอาดสวย เส้นทางเดินป่าระยะทางสั้นรอบบริเวณภูเขาเตี้ย ๆ อยู่ใกล้ทะเล บ้านพักรับรองรองรับผู้มาเยือนสอดอยู่ตามดงสน การนวดแผนไทยเป็นกิจกรรมเสริมรายได้ที่สำคัญ มีต้นไม้ต้นหนึ่งชื่อ “เกด” เป็นต้นไม้ประจำจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ให้เรารู้จักและศึกษาเรียนรู้จากป้ายประกอบคำบรรยาย

ปลาการ์ตูนหลังอานม้า

วันที่ 18 สิงหาคม รัฐบาลประกาศให้เป็น “วันวิทยาศาสตร์ไทย” ด้วยวันที่ 18 สิงหาคม พ.ศ.2411 หรือเป็นเวลากว่า 142 ปีมาแล้ว พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 แห่งราชวงศ์จักรี ได้คำนวณการเกิดสุริยุปราคาเต็มดวง ณ บ้านคลองวาฬ ตำบลหว้ากอ อำเภอเมือง จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ และก็ปรากฏเหตุการณ์ดังได้คำนวณไว้จริง ฉะนั้น ตำบลหว้ากอ จึงเป็นสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ กระทรวงศึกษาธิการ โดยสำนักงาน กศน. ได้จัดตั้งอุทยานวิทยาศาสตร์พระจอมเกล้า ณ หว้ากอขึ้น อุทยานแห่งนี้มีเรื่องราวทางวิทยาศาสตร์มากมายให้ศึกษาเรียนรู้ เช่นเรื่องความน่ารักของปลาการ์ตูนหลังอานม้า ซึ่งพบเฉพาะในอ่าวไทยเท่านั้น ในบ่อเลี้ยงตื้น ๆ เราได้เห็นพฤติกรรมการเลี้ยงลูก การเพิ่มออกซิเจนให้ลูกน้อยโดยใช้ครีบโบกไปบนกลุ่มตัวอ่อนทั้งพ่อและแม่ปลาการ์ตูนหลังอานม้าต่างผลัดกันแหวกว่ายมาโบกครีบเพิ่มออกซิเจนให้ลูก น่ารักมาก ๆ
เจ้าหน้าที่ผู้ดูแลแหล่งเรียนรู้แห่งนี้ปรารภว่า อยากให้เด็กไทยตั้งใจที่จะเรียนรู้จริง ๆ ในทุกเรื่อง อย่าเพียงแต่ดูและเดินผ่านไป เพราะถ้าเราไม่เข้าใจสิ่งใดอย่างแท้จริง อาจทำให้มีความรู้เหมือนเป็ด รู้ไปทุกอย่าง รู้ไม่จริงซักอย่าง เราก็จะเอาตัวไม่รอดประเทศชาติจะเป็นเช่นไร หากคนไทยไม่รู้จริงแม้เป็นเรื่องที่ควรรู้ได้ เจ้าหน้าที่กล่าวทิ้งท้ายไว้ให้คิด

กล้วยไม้ลูกผสม

ด่านสิงขร จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ในอดีตเคยเป็นเส้นทางเดินทัพของพม่ามายังประเทศไทย และคงเป็นเส้นทางเดินทัพไทยไปพม่าเช่นกัน ปัจจุบันด่านสิงขรเป็นด่านพรมแดนระหว่างไทยกับพม่าด่านเล็ก ๆ ที่มีการค้าขายติดต่อกัน พ่อค้า แม่ค้าส่วนใหญ่เป็นชาวพม่า นำสินค้าพื้นเมือง ผัก ผลไม้ กล้วยไม้ ผลิตภัณฑ์ไม้แปรรูป เช่นโต๊ะ เก้าอี้ เครื่องประดับประเภทหินและสินค้าคุณภาพต่ำจากประเทศจีนมาเปิดร้านขายบริเวณด่าน พ่อค้า แม่ค้าพูดภาษาพม่า ภาษามอญ ภาษาไทยสำเนียงภาคใต้แต่เข้าใจภาษาไทยดีทุกคน
ที่ร้านขายเครื่องประดับหินสีแห่งหนึ่ง มีแม่ค้ารูปร่างน่าตาคมขำโดดเด่นกว่าใคร ได้พูดคุยซักถามทราบว่าเขาเป็นลูกผสมระหว่างมอญกับไทย เรียนหนังสือพม่า พูดภาษาไทยชัดเจน อนุญาตให้ถ่ายภาพด้วยความเต็มใจ ภาพที่เห็นจึงเป็นกล้วยไม้ลูกผสมที่เบ่งบานอยู่ชายแดนไทยพม่าที่ด่านสิงขร เปรียบเทียบกับสาวน้อยชาวมอญหน่ออ่อนที่แตกลำลูกกล้วย ณ สวนประดู่ป่าจังหวัดนครนายก

ผักไร้ดิน Hydroponics

วันแม่แห่งชาติที่ผ่านมา (12 สิงหาคม) ลูกชายพับงานเก็บเข้าตู้ พาแม่ไปเที่ยวไปกินอาหาร เป็นการเอาใจคนใกล้แก่... แม่ลูกเขาก็สดชื่นกันดี ลูกชายเลือกพาไปกินสลัดผักปลอดสารพิษ ผักไร้ดิน ที่เรียกเป็นภาษาวิทยาศาสตร์ว่า Hydroponics มีร้านอาหารร้านหนึ่งที่จังหวัดนครนายกชื่อว่า “ยุทธศักดิ์ไฮโดรฟาร์ม” ร้านนี้เขาปลูกผักไร้ดิน ไร้ยาฆ่าแมลง นำผักที่ปลูกมาประกอบอาหารขาย แม้ร้านจะอยู่ห่างไกลกลับมีผู้คนมากมายไปอุดหนุนร้านนี้ เหตุผลผู้มาอุดหนุนคือการกินเพื่อสุขภาพและความปลอดภัยจากสารพิษนั้นเอง ทุกวันนี้ผู้คนคำนึงถึงความปลอดภัย โดยเฉพาะความปลอดภัยจากอาหารการกิน การพัฒนาที่ขาดความรู้ ทำให้ผู้ประกอบการลืมเรื่องอันตรายจากขั้นตอนและกระบวนการผลิต ผลเสียที่ตามมาอาจทำให้คนทั้งประเทศอ่อนแอด้วยภัยที่มนุษย์ก่อขึ้นด้วยตัวเองนั้นแหละ
ย้อนกลับไปพูดถึงวันสำคัญต่าง ๆ เช่น วันแม่แห่งชาติ วันพ่อแห่งชาติ วันเด็กแห่งชาติ วันต่าง ๆ เหล่านี้ทำให้คนไทยต่างวัยเชื่อมสายใยสายสัมพันธ์กัน โดยเฉพาะกับครอบครัวและวงศ์ตระกูลนับเป็นสิ่งที่ดี ถ้าจะให้ดียิ่งขึ้น ควรมีวันเมตตาแห่งชาติ วันอโหสิกรรมแห่งชาติ เพื่อสันติสุขของมวลมนุษย์

บุญ หรือ ดวงบุญ

หลวงพ่อสอนว่า บุญหรือดวงบุญนั้นมีจริง ทุกคนมีขนาดของดวงบุญไม่เท่ากัน ใครมีดวงบุญใหญ่ก็มีความสุขมาก ใครมีดวงบุญเล็กก็มีสุขน้อย ขึ้นอยู่กับบุญของแต่ละคน ถ้าถามว่าบุญหรือดวงบุญสั่งสมได้อย่างไร หลวงพ่อก็สอนอีกว่า บุญทำได้หลายทาง บุญทางที่หนึ่งเกิดจากการให้ทาน การจุนเจือ เอื้อเฟื้อให้สิ่งของปัจจัยสี่ทั้งหลายได้บุญ ยิ่งให้กับผู้มีศีลบริสุทธิ์ เช่น พระสงฆ์ ย่อมได้บุญมากกว่าการให้ยาจกยากจนธรรมดา และที่สำคัญ ของที่ให้ทานถ้าได้มาโดยบริสุทธิ์และมีความตั้งใจดี ก่อนทำบุญ ขณะทำบุญ หลังทำบุญ บุญที่ได้จะติดเป็นผังชีวิตไปสู่ภพชาติต่อไป ทำให้มีทรัพย์มีสมบัติไม่ขาดแคลน
บุญทางที่สอง บุญจากการรักษาศีล บุญที่เกิดจากการรักษาศีล หลวงพ่อสอนว่า มีอานิสงส์มากกว่าบุญทางที่หนึ่ง คือการทำทาน บุคคลใดผู้รักษาศีลได้ดีได้บริสุทธิ์ บุคคลนั้นมีบุญดวงใหญ่ เป็นผู้มีร่างกายผุดผ่อง การรักษาศีลเป็นการปฏิบัติเฉพาะตนไม่ต้องลงทุนแต่อย่างใด อานิสงส์ของการรักษาศีลทำให้เมื่อไปเกิดในภพชาติหน้ามีผิวพรรณ รูปร่างหน้าตา สง่างามไม่พิกลพิการ
บุญทางที่สาม เป็นบุญและดวงบุญใหญ่ที่สุด คือบุญที่เกิดจากการนั่งสมาธิ บุคคลใดฝึกสมาธิสม่ำเสมอได้ญาณเป็นบุคคลผู้ประเสริฐมีบุญมาก ดวงบุญใหญ่ เมื่อเกิดใหม่ภายภาคหน้ามีปัญญาเป็นเลิศกว่าใคร
บุญทั้งสามทางให้อานิสงส์ไม่เหมือนกัน ทำทานทำให้มีทรัพย์ รักษาศีลทำให้รูปร่างสง่างามสมส่วน ฝึกสมาธิทำให้มีสติปัญญาเฉลียวฉลาดเป็นเลิศ สิ่งที่หลวงพ่อสอนเป็นเหมือนแม่พิมพ์ให้เราแต่ละคนได้ตรองตัวเองว่า ภพชาติที่ผ่านมาเราได้ทำอะไรไปบ้าง ถ้าเรามีทรัพย์ใช้จ่ายคล่องก็แสดงว่าเราทำทานมามาก ถ้าเรามีหน้าตาสะสวย สง่างามย่อมแสดงว่าเรารักษาศีลมาดี ถ้าเราเฉลียวฉลาดสติปัญญาดี เราก็เป็นผู้ฝึกสมาธิมาแต่ภพชาติก่อน ๆ เรามาทำสิ่งดีดีกันเถอะเพื่อภพชาติต่อไป เพราะอย่างไรเราก็ยังคงต้องเวียนว่ายตายเกิดอีกอย่างแน่นอน
หลวงพ่อ : หลวงพ่อธัมมชโย

บัวดิน หรือ บัวสวรรค์

ดอกไม้ชนิดนี้แม้มีถิ่นกำเนิดในอเมริกากลาง อเมริกาใต้ แต่ก็มาอยู่บ้านเรานานแล้ว นานจนคนไทยในภาคเหนือเรียก ดอกไม้ชนิดนี้ว่า ดอกเข้าพรรษา ด้วยว่าชอบบานดอกตอนเข้าพรรษา บัวดินหรือบัวสวรรค์มีชื่อสามัญว่า Zephyranthes ชอบบานหลังฝนตก 1 – 2 วัน หลังจากนั้นก็ร่วงโรยรักษาหัวไว้ใต้ดินรอฝนปีต่อไป
ส่วนใหญ่เรามักเห็นบัวดินเป็นสีชมพู แต่ความจริงแล้ว บัวดินมีสีชมพู สีขาว สีเหลือง ทุกสีมีเกสรสีเหลืองเหมือนกันหมด
เข้าพรรษาปีนี้ที่ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาสระแก้ว บัวดินสีเหลือง บานดอกให้ชื่นชมความงาม สัก 2 วัน คือ วันที่ 9 – 10 สิงหาคม ก่อนวันแม่แห่งชาติจะมาถึง จึงขอมอบภาพดอกบัวดินสีเหลืองนี้แด่คุณแม่ทั้งแผ่นดินเป็นของขวัญวันแม่แห่งชาติ

นกกาฝากท้องสีส้มที่พัทลุง

เป็นเวลากว่าสองปีแล้วที่จากจังหวัดตรังมา ยังคิดถึงกลิ่นไอของความชื้น ความชุ่มชื่นความร่มเย็นของป่าเขตฝน โดยเฉพาะบริเวณเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาบรรทัด จังหวัดพัทลุงซึ่งมีบริเวณพื้นที่ติดกับพื้นที่จังหวัดตรัง ภาพความทรงจำที่ชัดเจนเกี่ยวกับเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแห่งนี้ คือการได้เฝ้าดูนกกาฝากท้องสีส้มบินไป บินมา หากินลูกตะขบ นกตัวเล็ก ๆ บริเวณท้องเป็นสีส้มโดดเด่น ตัวผู้ชอบบินไล่ตัวโน้น ตัวนี้ แสดงตนครอบครองต้นตะขบ 2-3 ต้นในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า
ลงมาตรังครั้งนี้แปงมารับพาไปดูนกที่เดิม แปงพูดว่า ”ลุงปัญญาถ้าคิดถึงและอยากดูเจ้านกกาฝากท้องสีส้ม ลุงปัญญาต้องลงมาภาคใต้ฝั่งอันดามัน เพราะเจ้าตัวนี้มันเป็นนกประจำถิ่นพบบ่อยอยู่บริเวณนี้คะ” นกกาฝากท้องสีส้มมีชื่อสามัญว่า Orange-bellied Flowerpecker