ผีเสื้อหนอนกาฝากธรรมดา

ไม่ได้เขียนถึงผีเสื้อนานแล้ว จริงๆแล้วก็เดินดูผีเสื้อชนิดต่างๆอยู่ในสวนเป็นประจำ ถ่ายภาพบ้างช่วงเวลาที่เขาเชื่องๆ เช่นผีเสื้อ หนอนใบรักลายเสือ กะทกรกธรรมดา หนอนกาฝากธรรมดา โดยเฉพาะหนอนกาฝากธรรมดาปีนี้ชอบคลอเคลียอยู่กับดอกพู่นายพล สีสันของดอกไม้และผีเสื้อต่างขับกันดูสวยงามมากๆ การได้เฝ้ามองธรรมชาติ เห็นการเป็นไป การเปลี่ยนแปลง มักไตร่ตรองสัจจธรรมของชีวิตได้เข้าใจถ่องแท้ยิ่งขึ้น มนุษย์เราเกิดโดยธรรมชาติ อยู่กับธรรมชาติ สุดท้ายยังกลับสู่ธรรมชาติ รักธรรมชาติเถอะนะ

ควายไทย ความทรงจำในวัยเด็ก

ความทรงจำที่ยากลืมเลือนเกี่ยวกับควาย เพียงครั้งเดียวในชีวิตที่ได้ขี่ควาย ตอนนั้นเรียนหนังสืออยู่ชั้นประถมปีที่สาม เพื่อนชวนให้ขี่ควายไปทุ่งด้วยกัน ควายหนุ่มตัวผู้เขาโง้งใหญ่มาก พอเดินไปถึงทุ่งช่วงนั้นเป็นฤดูฝน พื้นนาเริ่มนุ่มแล้วแต่ชาวนายังไม่ได้ไถ เจ้าควายหนุ่มที่พาเรานั่งเพลินๆมันเห็นควายเผือกตัวผู้อยู่ไกลๆ มันพุงออกไปทั้งเพื่อนและผู้เขียนหล่นก้นกระแทกพื้นนาเป็นหลุม เพื่อนวิ่งตามไปห้ามควายมันไม่ยอมเชื่อฟัง ขวิดควายเผือกจนนอนข้างคันนาร้องโอ๊กๆๆๆ นั่นคือความทรงจำที่ยากลืมเลือนจากนั้นมาไม่กล้าขี่ควายอีกเลย  เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมาไปงานพบเพื่อนที่เรียนมาด้วยกันที่ลพบุรี เห็นควายฝูง นึกถึงความหลังบันทึกภาพไว้ พอนำกลับมาดูแปลกใจ

ทำไม.. ควายในปัจจุบันนี้เขามันเล็กๆสั้นๆหรือว่ามันไม่ใช่ควายไทยแล้ว..

กว่าง ในสวนประดู่ป่า

ใกล้จะเข้าฤดูหนาว เป็นฤดูของแมลงชนิดหนึ่งซึ่งโตเต็มวัยเตรียมขยายพันธุ์ แมลงชนิดนี้มีลักษณะพิเศษคือตัวผู้ต้องต่อสู้กันเพื่อแย่งชิงตัวเมีย การต่อสู้โดยใช้เขา ทั้งหนีบ ทั้งงัด ทั้งดีด ให้อีกตัวหนึ่งแพ้ เป็นเหตุให้มนุษย์ชอบเกมการต่อสู้นี้ จึงนำแมลงชนิดนี้มาเลี้ยงและฝึกการต่อสู้ นำมาแข่งขัน เพื่อความบันเทิงและเพื่อการพนันบ้าง แมลงชนิดนั้นคือ แมลงกว่าง แมลงกว่างเคยมีมากในภาคเหนือของประเทศไทย การเล่นแมลงกว่างก็เล่นกันมากในภาคเหนือ ปัจจุบันนี้แมลงกว่างในภาคเหนือมีน้อย จึงมีการนำแมลงกว่างจากภาคอีสานไปเลี้ยง ไปเล่น ในภาคเหนือแทน วงจรชีวิตของกว่างในช่วงโตเต็มวัยประมาณสามเดือน ฉะนั้นมนุษย์จึงสนุกกับการเล่นกว่างในช่วงเวลา

ประมาณเดือน พฤศจิกายน ถึงต้น กุมภาพันธ์ เท่านั้น (ในภาพ กว่างแซมกำลังผสมพันธุ์บนต้นกาฬพฤกษ์ ในสวนประดู่ป่า นครนายก)

ฝรั่งขี้นก

ปลูกฝรั่งขี้นกไว้ต้นหนึ่ง ที่จริงว่าปลูกเลยก็อาจไม่ถูกนัก เพราะฝรั่งขี้นกต้นนี้มันขึ้นเองอยู่ในกระถางดอกชวนชม ต้นก็สูงประมาณศอกอยู่อย่างนั้นห้าหกปี นึกสงสารย้ายลงดินค่อยโตขึ้นเวลาผ่านไปอีกห้าหกปี ฝรั่งขี้นกออกผลแล้ว เห็นนกกาเหว่าและกระรอกเข้าๆออกๆอยู่ที่ต้นฝรั่ง คนสวนก็ชอบเดินไปเดินมาอยู่บริเวณต้นฝรั่งขี้นก จึงแวะไปดูเห็นฝรั่งออกลูกเต็มต้น ลองเก็บมาหนึ่งลูกกัดไปครึ่งลูกทั้งกรอบทั้งหวานหน่อยๆ อร่อยมากเมล็ดกรอบไม่แข็งด้วย ไม่แปลกใจที่คนสวน นก กระรอก วนเวียนอยู่ใกล้ต้นเพราะอร่อยอย่างนี้นี่เอง....จึงเลือกลูกสุกมาสิบกว่าลูกขยี้ในน้ำ

กรองเอาเมล็ดส่งไปให้เพื่อนนักชีววิทยา(อัศนีย์ ศรีสุข) เพาะเพื่อแบ่งปันขยายพันธุ์ต่อไป

ฝังเข็ม คือศาสตร์แห่งการปรับสมดุลของร่างกาย

เชื่อว่าคนทุกคนคงเคยฉีดยา ความเจ็บจากเข็มฉีดยามีความเจ็บมากกว่าการฝังเข็มสักสี่เท่า เพราะเข็มที่ใช้ฝังมีขนาดเล็กเท่าๆเส้นผม เวลาฝังเข็มหมอใช้วิธีปั่นเข้าทางรูขุมขน(เข้าใจอย่างนั้น)จึงเจ็บนิดหน่อย เข็มที่ใช้มีขนาดเดียว แต่มีความยาว 30 มิลลิเมตร และ 40 มิลลิเมตร เข็มที่ยาวกว่าใช้กับบริเวณที่มีกล้ามเนื้อ การฝังเข็มเป็นศาสตร์เก่าแก่ของชาวจีนที่ใช้รักษาการเจ็บป่วยมากว่าสองสามพันปีแล้ว สำหรับแพทย์แผนปัจจุบันทั่วโลก ยอมรับการฝั่งเข็มกับอาการ การปวดเมื่อย กล้ามเนื้อ เส้นเอ็น และใช้การฝังเข็มเพื่อการปรับสมดุลของร่างกายเพื่อให้เลือดไหลเวียนได้สะดวก สำหรับผู้เขียนแล้วถือว่าการฝังเข็มเป็นการรักษาการเจ็บป่วยที่มีประสิทธิภาพวิธีหนึ่งเพราะได้ทดลองรักษากับตนเองมาแล้ว

หนังสือ e-book เส้นทางธรรมชาติ สู่วิถีวัฒนธรรม

คลิ๊กอ่านได้ที่นี่: http://www.flipbooksoft.com/books/view/id/5296

หนังสือ e-book ม้าไทยน่ารักจัง

คลิ๊กอ่านได้ที่นี่ : http://www.flipbooksoft.com/books/view/id/5286

เขียนเสร็จ 7 เมษายน 2556

นกปรอดสวน

จำนวนนกปรอดที่พบในประเทศไทยมี 36 ชนิด นกปรอดสวน พบได้ทุกภูมิภาคของประเทศ และถือว่านกปรอดสวนเป็นนกที่อยู่ใกล้คน อยู่ในสวน อยู่ตามต้นไม้ใกล้บ้าน ชอบทำรังเลี้ยงลูกอยู่ใกล้คน เข้าใจว่าคงอาศัยคนเป็นเกราะป้องกันภัยให้ลูกน้อยกระมัง
ช่วงเดือนมีนาคมปีนี้ มีนกปรอดสวนคู่หนึ่งมาทำรังวางไข่อยู่บนโคมไฟของบ้าน สมถะ ของผู้เขียน เราพบปะเจอกันเกือบทุกวัน ได้พบเห็นแม่นก พ่อนก ทำหน้าที่เลี้ยงดูลูกทั้งสองตัว ได้ถ่ายภาพพัฒนาการของลูกนกเป็นระยะ ถึงปลายเดือนลูกนกขนขึ้นเต็มตัวแล้ว อีกไม่กี่วันลูกนกปรอดสวนทั้งสองคงออกบินสู่โลกที่กว้างใหญ่และยืนอยู่บนลำแข้งของตนเองได้..ลูกนกทั้งสองถูกผู้เขียนตั้งชื่อให้ว่า เจ้าลม กับ เจ้าฝน

เตาเผาถ่านแบบพอเพียง

ปัจจุบันความจำเป็นในการใช้ถ่านไม้เป็นเชื้อเพลิงลดลง อาจมีสาเหตุมาจากถ่านไม้หายาก หรือไม่ก็เชื้อเพลิงอื่นๆเช่น แก๊ส

หุงต้มหรือไฟฟ้ามีความสะดวกสบายใช้ได้รวดเร็วกว่า ถึงอย่างนั้นถ่านไม้ก็ยังเป็นเชื้อเพลิงของคนกลุ่มหนึ่งที่มีชีวิตอยู่กับ

ธรรมชาติ มีชีวิตอยู่กับภาคเกษตรกรรมหรือชอบดำเนินชีวิตแบบเศรษฐกิจพอเพียง ซึ่งมองเห็นคุณค่าของเศษไม้ ที่ช่วงเวลา

หนึ่งต้องตัดเพื่อตกแต่งกิ่งไม้หลังฤดูเก็บผลแล้ว จะทิ้งก็เสียดาย จะเผาก็สูญเปล่า
บุคคลกลุ่มดังกล่าว จึงนำเศษไม้มาเผาเป็นถ่าน โดยการเผาในถังขนาด 200 ลิตร ซึ่งออกแบบและพัฒนาถังสำหรับเผาให้

เผาไม้สุกเป็นถ่านในเวลาประมาณ  3  ชั่วโมง หลักการของถังเผา คือ เผาในที่มีอากาศน้อย เมื่อได้ที่มีฝาปิดอากาศ การเผา

วิธีนี้ขนาดของไม้ต้องใกล้เคียงกัน ไม้ที่จะเผาต้องทิ้งไว้ประมาณ 2 สัปดาห์ ถ้าเป็นไม้สดติดไฟยาก เผานานมักไม่ได้ผล
วิธีการเผาแบบนี้ทำให้ได้ถ่านไว้เป็เชื้อเพลิงสำหรับทำอาหารได้อร่อย เหมือนครั้ง พ่อแม่ ปู่ย่า ตายาย ทำอาหารเลี้ยงเรามา

เพราะความร้อนจากถ่านให้พลังงานพอเหมาะในการปรุงอาหารนั่นเอง

วัดพระธาตุม่อนทรายนอน

ตอนเรียนหนังสืออยู่ชั้นประถมสาม อายุน่าจะประมาณเก้าหรือสิบขวบ ยังจำภาพหนึ่งและบันทึกเรื่องราวครั้งนั้นไว้ในสมองตราบถึงวันนี้  ยายบอกว่ายายจะพาไปวัด วัดนี้อยู่บนภูเขาไกลจากบ้านต้องเดินไปหลายชั่วโมง คือ วัดดอย รู้สึกดีใจมาก อยากไป ไม่เคยไป เวลาประมาณตีสามยายพาเดิน มีชาวบ้านเดินไปตามถนนเห็นแสงตะเกียงโมงโมง สมัยนั้นยังไม่มีไฟฟ้า ทุกคนต่างมุ่งหน้าสู่วัดดอย และต้องไปให้ถึงก่อนสว่าง ชื่อวัดดอย แปลว่าวัดนั้นอยู่บนภูเขา ที่เชิงเขามีบ่อน้ำที่มีน้ำไหลรินออกมาจากภูเขาไม่เคยหยุด " ชั่วนาตาปี " มีรูปปั้นเนื้อทรายนอนอยู่บนทางที่น้ำไหลออกมา
เมื่อทุกคนมาถึงต้องนำน้ำที่บ่อเชิงเขาล้างหน้าตบศีรษะก่อนเดินขึ้นภูเขาไปวัดดอย ขึ้นไปถึงวิหารซึ่งเปิดโล่งทั้งสามด้าน มีพระอาจารย์ท่านนั่งอยู่ด้านหน้า แถวหน้ามีคนแก่ผู้ชายนั่ง จากนั้นเป็นคนแก่ผู้หญิง เด็กๆอยู่โคนเสาด้านหลังตัวผู้เขียนนั่งโคนเสาหลังสุด ทุกคนนั่งหลับตาเงียบฟังพระอาจารย์สอนให้ทำสมาธิ....นั่นเป็นภาพแห่งความทรงจำ การนั่งสมาธิครั้งแรกที่วัดดอย หรือ อีกชื่อหนึ่งคือ วัดพระธาตุม่อนทรายนอน อำเภองาว จังหวัดลำปาง

วัดปงคก

วัดปงคกเป็นวัดเล็กๆประจำตำบลหลวงใต้ เจ้าอาวาสมีตำแหน่งเป็นเจ้าคณะตำบล  ที่บอกว่าวัดเล็กเพราะบริเวณวัดมีพื้นที่จำกัดด้วยตั้งอยู่บนคุ้งแม่น้ำงาว ในอดีตแม่น้ำงาวฤดูน้ำหลากน้ำไหลเชี่ยว พัดพาทั้งซุง ต้นไม้ เศษไม้ ครั้งหนึ่งเคยพัดพาครกไม้ ครกตำข้าวมาหมุนวนอยู่ที่คุ้งน้ำ จากนั้นครกไม้ใบใหญ่จมหายไปอย่างไร้ร่องรอย จึงเป็นที่มาของชื่อวัด " ปงคก " ปง แปลว่า ที่ลุ่ม คก หมายถึง ครก ภาษาเหนือไม่มีคำควบกล้ำ
ด้วยความจำกัดของพื้นที่ วัดจึงมีเพียง วิหาร ศาลาการเปรียญ โบสถ์ และมีอาคารอื่นอีกหลังสองหลัง แต่สิ่งสุดยอดไม่ใช่ขนาดกลับเป็นความสวยงาม สิ่งปลูกสร้างทุกหลังล้วนแล้วแต่ประณีต ละเอียด มีศิลปแห่งล้านนาทุกตารางนิ้ว  ทำให้วัดปงคกจัดเป็นวัดที่สวยงามมากวัดหนึ่งของจังหวัดลำปาง

ตลาดมืด

ทุกครั้งที่ผู้เขียนมีโอกาสกลับไปบ้านที่จังหวัดลำปาง สิ่งที่ทำไม่เคยขาดคือตื่นแต่เช้าประมาณตีห้า ล้างหน้าแต่งตัวสวมหมวกไอ้โม่งเสื้อกันหนาว เดินข้ามแม่น้ำงาวทางสะพานไม้ขัดแตะไปตลาดสดตอนเช้า คนเหนือเรียกตลาดเช้าว่า " กาดมั่ว " กาดมั่วเริ่มซื้อขายก่อนสว่างไปจนถึงประมาณแปดโมงเช้า จากนั้นทั้งคนซื้อและคนขายต่างเสร็จภารกิจของตน
หากถามว่าทำไหมชอบไปตลาดเช้า คำตอบคือ เป็นการทบทวนความเป็นไปและการเปลี่ยนแปลงของชุมชน ในช่วงเวลาสั้นๆเรามองเห็น สินค้าเปลี่ยนไปอย่างไร ราคาเปลี่ยนไปอย่างไร ภาษาเปลี่ยนไปอย่างไร สุขภาพผู้คนเปลี่ยนไปอย่างไร อื่นๆอีก
เช้าวันนี้หกโมงแล้วยังไม่สว่าง แม่ค้าต่างจุดเทียนไขตั้งไว้บนกระบุงที่หาบสินค้ามาขาย จึงถามแม่ค้าว่าเกิดอะไรขึ้นจึงจุดเทียนเกือบทั่วตลาด แม่ค้าตอบว่า " สองสามวันมานี่ กาดมั่ว บ้านเฮาเป็น กาดมืด ไฟฟ้ามันดับ " ได้ยินแม่ค้าพูดถึงตลาดมืดคือตลาดที่ไม่มีแสงสว่างหรือแสงสว่างไปไม่ถึง เลยแวะไปกินกาแฟโบราณ ไข่ลวกสองฟอง น้ำชาร้อนๆ รอให้กาดมืดมันเปลี่ยนเป็นกาดมั่วก่อน จะได้ซื้อของไม่ผิดกฎหมาย ก่อนออกจากร้านแม่ค้าคิดสตางค์ยี่สิบห้าบาท กาแฟ ไข่ลวกแพงขึ้นเล็กน้อยปีนี้

การให้โอกาสคือการให้ที่ยิ่งใหญ่

ในความเป็นจริงของเอกภพ จักรวาล ระบบสุริยะ ถึงโลกของเรา คงปฎิเสธไม่ได้เลยว่า ทุกสิ่งทุกอย่างล้วนแล้วแต่เกาะเกี่ยวกัน ไม่โดยตรงก็โดยอ้อม รวมถึงผลกระทบที่ส่งผลต่อกันทั้งสิ้น หากเรามองเป็นนามธรรม อาจเห็นยากสักหน่อย แต่ถ้าเรามองผ่านธรรมชาติทั้งต้นไม้ สัตว์ และแมลงแล้ว จึงพบว่า ทุกอย่างเกาะเกี่ยวกันอย่างชัดเจน ตัวอย่างเช่น ต้นไม้บานดอก ผึ้งบินมาหาน้ำหวานไปเลี้ยงตัวอ่อน ต้นไม้นั้นก็ได้ผสมเกสร ออกผลดำรงเผ่าพันธุ์ไว้ ผลไม้กลับเป็นอาหารให้มนุษย์และสัตว์ได้อีก เมื่อพบว่าทุกสิ่งทุกอย่างเกาะเกี่ยวกันเช่นนี้ การให้โอกาส จึงเป็นสิ่งสำคัญยิ่ง ตัวอย่างการให้โอกาสของตัวกินมดยักษ์ ในแอฟริกา ซึ่งเจาะรังจอมปลวก ส่งลิ้นเข้ากินปลวกในรังนั้น แม้จอมปลวกจะมีปลวกมากมาย แต่ตัวกินมดยักษ์ ก็กินปลวกบางส่วนเท่านั้น ย้ายไปกินรังอื่นต่อไป ให้โอกาสปลวกแต่ละรังได้ซ่อมแซมรังและขยายเผ่าพันธุ์ เพื่อการกินครั้งต่อไป การให้โอกาสจึงเป็นความเกื้อกูลที่ต่างอยู่ด้วยกันได้ตลอดไป สิ่งที่เขียนมาเป็นเรื่องราวของธรรมชาติที่มีวิวัฒนาการเป็นล้านปี ในการสร้างสมดุลนั้น

บัดนี้ มนุษย์วิวัฒน์ตนเอง ทรนงในความฉลาดของตน พยายามเอาชนะธรรมชาติทุกรูปแบบ และลืมการให้โอกาสต่อสรรพสิ่งที่อยู่ร่วมโลก ภาวะสมดุลจึงสูญสลายอย่างยับเยิน หากไม่รีบเปลี่ยนแปลง หันกลับไปให้สิ่งที่ยิ่งใหญ่กับธรรมชาติแล้ว สุดท้ายการสูญพันธุ์ของมนุษย์ก็อยู่แค่เอื้อม

นกขมิ้นท้ายทอยดำ (Black-naped Oriole)

โดยปกติสวนประดู่ป่าที่นครนายกมีนกที่อยู่นิรันดร์ ทั้งเกิด ทั้งทำมาหากิน อยู่ในพื้นที่สิบสี่ไร่คือเจ้าแซงแซวหางปลา และ แซงแซวหางบ่วงเล็ก คอยบินโฉบกินแมลง ใกล้ๆพื้นดิน นกแซงแซวเป็นนกที่ไม่ค่อยกลัวอะไร จึงพบเห็นเป็นภาพคุ้นตา ลักษณะเด่นอีกอย่างของแซงแซวคือ ชอบเลียนเสียงนกอื่น สัตว์อื่นเช่นเสียงแมวเป็นบางครั้ง

เดือนธันวาคมปีนี้ (2555) อากาศหนาวปกคลุมมาถึงนครนายก เช้าวันหนึ่งขณะนั่งจิบกาแฟ ได้ยินเสียงนกร้องมาจากพุ่มต้นมะขามป้อมดัง "แคร่.. แคร่ " ตอนแรกเข้าใจว่าเป็นเสียงแซงแซวแน่ๆ แต่เมื่อหันไปมองกลับเป็นนกขมิ้นท้ายทอยดำตัวเมีย บินโผมายังต้นพะยูงหน้าบ้าน ตัวผู้สีเหลืองสดบินตามมา เมื่อเห็นนกขมิ้นท้ายทอยดำแล้ว รู้สึกสดชื่น สว่างในจิตใจ ด้วยสีที่เหลืองสดใสนั่นเอง เป็นอีกวาระหนึ่งที่นกขมิ้นท้ายทอยดำอพยพมาเยือนสวนประดู่ป่าในฤดูหนาวของปีนี้

ทับทิมสเปน

ทับทิมมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Punica  granatum L. อยู่ในวงศ์ Punicaceae สเปนเรียกทับทิมว่า Granada ผลไม้ที่ชื่อว่าทับทิมมีประวัติความเป็นมายาวนานแล้ว และมีความสำคัญในหลายชาติหลายภาษา ทั้งด้านสมุนไพร ทั้งด้านความเชื่อของผู้คน ทั้งความอร่อยที่เป็นผลไม้ บางประเทศเช่นสเปนให้ความสำคัญถึงกับนำผลทับทิม เม็ดทับทิม กิ่งและใบทับทิม เป็นส่วนหนึ่งในเครื่องหมายสัญญลักษณ์ของประเทศ
เมื่อวานนี้ลูกสาวและลูกชายนำทับทิมจากสเปนฝากมาให้พ่อกับแม่ เพราะรู้ว่าแม่ชอบกินทับทิม ลูกบอกว่าเพิ่งไปรับจากเพื่อนที่สนามบิน ฝากเพื่อนซื้อจากสเปน ทับทิมผลโต เปลือกเหนียว เม็ดสีแดงเข้ม กรอบหวานหอม อร่อยมาก กินทับทิมแล้วมีความสุขทั้งกระเพาะและจิตใจเลย

ประถมาภรณ์มงกุฎไทย รางวัลแห่งความฝัน

ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 129 ตอนที่ 35 ข หน้า 114  วันที่ 3 ธันวาคม  2555  ลำดับที่  2616  นายปัญญา  วารปรีดี  รางวัลแห่งความฝันของการรับใช้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว คือ ข้าราชการ